Fair play là gì? Tại sao nó lại được coi là giá trị cốt lõi của bóng đá. Thực tế “ Fair play” chỉ một nghĩa cử cao đẹp và là một truyền thống được gìn giữ từ thuở ban đầu của bóng đá. Nó được coi là yếu tố quyết định thành công của một giải đấu thể thao. Đối với môn thể thao bóng đá mang đậm tính cạnh tranh, yếu tố fair play càng được nâng cao tầm quan trọng. Nhưng không phải ai cũng có thể hiểu được ý nghĩa thật sự của nó, sau đây là khái niệm cơ bản nhất về fair play để bạn có thể dễ dàng tìm hiểu được. Cùng Socolive TV chúng tôi tìm hiểu nhé!
Khái niệm cơ bản của fair play là gì?
Fair play được dịch ra tiếng việt cơ bản nhất là “chơi đẹp”. Đúng như định nghĩa đơn giản của nó, fair play chính là hành vi công bằng và văn minh của cầu thủ của các đội bóng.
Fair play không chỉ được áp dụng trong bóng đá, quy luật này gần như là một văn hóa được áp dụng cả trong đời sống và tất cả các môn thể thao khác.
Fair play là một yếu tố cơ bản nhất cần có trong một cầu thủ đá bóng chuyên nghiệp nếu như muốn được ra sân thi đấu. Trong một giải đấu mà có những cầu thủ cố tình chơi xấu, phạm lỗi thì sẽ bị xử phạt nghiêm trọng theo luật bóng đá.
Ngược lại, nếu những đội bóng có tinh thần fair play tốt, họ sẽ nhận về những phần thưởng xứng đáng.
>> Xem thêm: Lương cầu thủ cao nhất thế giới – Top 16 cầu thủ điểm tên ai?
Hành vi được coi là vi phạm fair play
Thực chất, có rất nhiều hành vi đa dạng được coi là vi phạm luật fair play trong bóng đá. Là một môn thể thao mang tính cạnh tranh cao, không thể tránh được những hành vi thiếu kiểm soát, sau đây là một số tiêu biểu được tổng hợp.
- Đánh nguội hoặc đẩy đối thủ trên sân.
- Phạm lỗi mạnh và nguy hiểm với ý định gây thương tích cho đối thủ
- Khiến đối thủ phải rời sân vì chấn thương do hành động của mình
- Lừa dối trọng tài để giành lợi thế cho đội của mình
- Giả vờ đau đớn để lôi kéo thời gian, làm mất tinh thần đối thủ
- Khiến bóng ra khỏi sân để trì hoãn trận đấu
- Chơi quá khích và đánh nhau trên sân
- Làm giảm tốc độ trận đấu bằng cách lôi kéo thời gian
Giá trị cốt lõi của fair play
Lí do mà môn thể thao bóng đá luôn được coi là môn thể thao vua và có đến hàng trăm triệu khán giả yêu thích một phần bởi tinh thần fair play của các cầu thủ. Những nghĩa cử cao đẹp, dành cho đối thủ sự tôn trọng và thi đấu hết mình. Từ đó tạo ra những trận bóng vô cùng mãn nhãn cho khán giả.
Giá trị cốt lõi của fair play được cắt nghĩa bởi rất nhiều từ ngữ. Có thể bạn không phải là một cầu thủ quá xuất sắc nhưng với tinh thần fair play, bạn có thể được công nhận với sự kính trọng từ đồng đội, đối thủ và cả khán giả.
Một người chơi fair play cần có những yếu tố như: Tinh thần đồng đội, lòng khoan dung, sự chăm sóc, tinh thần công bằng, sự tôn trọng và cả sự cạnh tranh công bằng…
Tầm quan trọng của fair play trong môn thể thao vua
Pierre de Coubertin – vị cha đẻ của thế vận hội Olympic từng chia sẻ: “Trong cuộc sống, chiến thắng không phải là tất cả, thay vào đó thì chiến đấu quan trọng hơn rất nhiều. Quá trình chiến đấu có thể rất khốc liệt nhưng bạn hãy tìm cho mình những niềm vui khi luyện tập trong tất cả các môn thể thao hay bất kể lĩnh vực nào khác. Bạn nên giữ vững lối chơi của mình mặc dù sức nóng của cuộc chơi có lên đến đỉnh điểm.”
Bởi vì thế nên tinh thần fair play trong một trận đấu là rất quan trọng, dưới đây là một số lý do chứng minh cho tầm quan trọng của nó
Thúc đẩy tinh thần thể thao
Yếu tố fair play trong trò chơi thúc đẩy tinh thần thể thao văn minh của toàn bộ nền đá bóng. Thực tế cũng chỉ ra ở trong những trận đấu, nếu cầu thủ của hai đội tôn trọng đối phương, vào bóng văn minh và công bằng thì kết quả dù thắng hay là thua, tinh thần thể thao cao đẹp cũng làm nên một trận bóng đúng nghĩa.
Một trận đấu an toàn
Một trận đấu công bằng, văn minh sẽ mang cho đồng đội và ngay cả đối thủ cảm thấy thoải mái và an toàn. Từng thấy những chấn thương không đáng có trong bóng đá, sự cạnh tranh khắc nghiệt có thể khiến cho một cầu thủ mất hoàn toàn khả năng thi đấu và đối mặt với thương tật đến cuối đời. Như vậy, fair play là một nghĩa cử vô cùng cần thiết đối với một trận bóng.
Sự tôn trọng dành cho bóng đá
Điều muốn nói đến ở đây là sự tôn trọng của cầu thủ đối với luật chơi và trọng tài. Một trận đấu luôn đòi hỏi yếu tố công bằng là cốt lõi. Chính vì vậy mà luật chơi và trọng tài phải được ưu tiên bậc nhất để tạo ra một trận đấu hoàn chỉnh.
Cầu thủ phải tôn trọng tất cả những quyết định được đưa ra bởi trọng tài, chấp nhận nó và không phản biện. Bởi vì họ là người có những cái nhìn bao quát và không thiên vị bất kỳ ai cả.
Chơi bóng với công bằng đặt lên đầu
Vì yếu tố cạnh tranh khốc liệt của bóng đá, có vô số những người dấy lên ham muốn đứng đầu môn thể thao vua này. Bởi vậy chơi fair play rất quan trọng. Đảm bảo rằng tất cả những sự cố gắng của cầu thủ sẽ nhận được những thành quả xứng đáng.
Những hành vi gian lận hoặc phi thể thao sẽ không được chấp nhận bởi vì nó có thể tác động rất xấu tới bản sắc vốn có của bóng đá.
Một hình mẫu lý tưởng trong bóng đá
Không phải tự nhiên mà fair play trở thành điều cốt lõi của bóng đá ngay từ thuở sơ khai. Từ những ngày đầu bóng đá xuất hiện trên thế giới, fair play đã trở thành truyền thống truyền từ cầu thủ trong quá khứ đến hiện đại. Biết bao thế hệ cầu thủ vĩ đại đã ra đi, nhưng nét đẹp của chơi fair play vẫn còn ở đó. Và ngay cả những thế hệ hiện tại cũng chính là những tấm gương sáng, hình mẫu lý tưởng để những cầu thủ đời sau noi gương theo.
Luật chơi fair play trong bóng đá là gì?
Không phải tự nhiên mà Liên đoàn bóng đá thế giới FIFA ban hành ra luật fair play. Hơn nữa còn thêm giải fair play cho đội bóng chơi đẹp nhất. Fair play không còn chỉ là một hành động, nó là bản chất của con người.
Dẫn chứng từ những đội bóng có lối chơi đẹp, dù họ có không chiến thắng ở trận đấu thì lối chơi của họ vẫn được công nhận và in đậm trong trái tim của người hâm mộ.
Ngược lại, đối với những đối bóng tuy rất giỏi trong việc ghi bàn nhưng lại kém về bản chất fair play. Hẳn rồi, họ sẽ không được khán giả ủng hộ và công nhận dù kết quả có tốt đến đâu.
>> Xem thêm: Bóng đá phủi – Thể loại bóng đá phong trào có gì khác biệt
Sự ra đời của luật chơi fair play
Bộ luật chơi fair play được ra đời và chính thức áp dụng lần đầu tiên tại kỳ World Cup 2018. Bộ luật này cũng nhận được những phản ứng hiệu quả rất tích cực. Trong bộ luật này chỉ ra rõ ràng các điều khoản nhằm mục đích duy trì lối chơi đẹp của các cầu thủ. Những quy định xử phạt cũng được đề cập rõ ràng trong bộ luật.
- Cầu thủ bị phạt thẻ vàng: Trừ 1 điểm
- Cầu thủ bị thẻ đỏ gián tiếp: Trừ 3 điểm
- Cầu thủ bị thẻ đỏ trực tiếp: Trừ 4 điểm
- Cầu thủ bị xử phạt 1 thẻ vàng và 1 thẻ đỏ trực tiếp: Trừ 5 điểm
Từ khi quy định xử phạt được đưa ra, hiệu quả của các trận đấu được cải thiện rất đáng kể. Bởi lẽ, những thẻ phạt và trừ điểm có thể là nguy cơ và gây tiếc nuối nhiều nhất với đội bóng muốn giành chức vô địch.
Thúc đẩy tinh thần chơi fair play trong bóng đá
Bóng đá thật sự không còn chỉ đơn thuần là một môn thể thao, nó gần như đã trở thành một xã hội thu nhỏ. Ở đó, con người sẽ là chủ thể để quyết định sự phát triển của xã hội. Bởi vậy, mỗi một cầu thủ và bất cứ cá thể nào tham gia bóng đá đều phải hiểu được cốt lõi của fair play.
Kết quả trận đấu rất quan trọng, nhưng quá trình lại là yếu tố quyết định. Để một tinh thần thể thao cao đẹp được gìn giữ mãi về sau, mỗi chúng ta đều phải tìm cách để thúc đẩy nó
Giáo dục và nhận thức
Đối với nền văn minh nhân loại, giáo dục và nhận thức là một trong những thứ quyết định tất cả về tương lai cũng như hiện tại. Trong nền bóng đá cũng như vậy, nếu muốn tinh thần chơi bóng fair play được lưu truyền mãi, chúng ta cần giáo dục.
Không ngoại trừ bất kỳ ai, từ cổ động viên, trọng tài, cầu thủ hay cả huấn luyện viên đều phải nhận thức được tầm quan trọng của công bằng trong bóng đá. Những giá trị làm nên sự tuyệt vời của môn thể thao vua từ các yếu tố tôn trọng, trung thực và tinh thần thể thao cao đẹp.
Củng cố tinh thần tích cực
Thành tích trong bóng đá là vạch đích của bất cứ cầu thủ nào cũng mong muốn có được. Chính vì vậy mà khuyến khích và khen thưởng cho thành tích fair play của cá nhân và tập thể là vô cùng cần thiết.
Dành ra những phần thưởng dành cho những cầu thủ chơi với tinh thần thể thao tốt, tuyên dương và tặng quà cho những đội bóng duy trì được lối chơi fair play đẹp. Từ đó có thể phát triển được tinh thần fair play cho những thế hệ sau, thậm chí là thúc đẩy tinh thần fair play cho thế hệ hiện tại.
Nghiêm ngặt với các quy tắc
Bên cạnh sự khen thưởng thì hình phạt cũng là yếu tố quan trọng. Nó như một cách xử lý khéo léo vừa đấm vừa xoa cho các cầu thủ đã và đang có ý định không tốt. Nên đảm bảo được rằng người trọng tài luôn công tư phân minh và liêm chính trong mọi trường hợp.
Xử phạt nghiêm minh với những hành vi phi thể thao của cầu thủ. Như một biện pháp thanh trừng cho nền bóng đá và cũng là một báo động đỏ cho những cầu thủ chưa thực sự chơi fair play.
Tạo ra những tấm gương sáng
Thực tế chỉ ra rằng, tinh thần chơi bóng cũng được lưu truyền như một truyền thống văn hóa. Những cầu thủ sáng giá hiện tại sẽ là những hình mẫu để thế hệ sau noi theo. Bởi vậy, mỗi cầu thủ chơi bóng đều phải gương mẫu để không để lại những hệ lụy đáng tiếc.
Một cách thúc đẩy tinh thần fair play tốt là làm nổi bật lên những thành tích của các ngôi sao lớn trong nền bóng đá. Cách chơi fair play của họ đã góp phần rất nhiều để tạo ra một xã hội mới văn minh, công bằng.
Một cộng đồng chơi bóng đá fair play
Nói cách khác thì là tuyên truyền đến những thế hệ học sinh và ngay cả những người lớn tuổi về lối chơi công bằng trong bóng đá. Bóng đá không chỉ dành cho những cầu thủ chuyên nghiệp, bóng đá diễn ra ở khắp mọi nơi và mọi thời điểm trên địa cầu.
Tích cực truyền đạt một tinh thần thể thao cao đẹp đến khắp mọi nơi trên thế giới. Góp phần xây dựng một cộng đồng chơi bóng đá văn minh và công bằng ngay từ những cá thể nhỏ nhất. Vì rất có thể những lớp học sinh hiện nay sẽ thay đổi nền bóng đá thế giới.
Những tình huống fair play đáng tôn trọng trong bóng đá
Một trong những lí do mà môn thể thao bóng đá được coi là môn thể thao vua là bởi sự cao đẹp của nó. Không chỉ là những trận bóng đẹp mắt, bóng đá còn mang đến những nghĩa cử rất được lòng người hâm mộ.
Những cách hành xử tuyệt vời của cầu thủ để lại những dấu ấn không thể phai nhòa trong cả cuộc đời sự nghiệp của họ.
Cầu thủ Miroslav Klose
Trong một trận đấu với Arminia Bielefeld, trọng tài của trận đấu đã chỉ tay vào chấm phạt đền bởi một tình huống cho rằng thủ môn đội bạn là Matthias Hain đã cố tình phạm lỗi với Klose.
Tuy nhiên, ngay sau đó Klose đã ngỏ ý với trọng tài để xin phép hủy quả phạt đền. Anh nhận định rằng thủ môn đội bạn là Hain đã không hề có hành vi phạm lỗi với anh.
Trọng tài đã chấp nhận yêu cầu đó. Kết thúc trận đấu, Klose cùng đội bóng của mình vẫn chiến thắng với tỷ số 3-0 và có được sự tôn trọng từ đối phương và người hâm mộ.
Một tình huống nữa xảy ra với Klose vào năm 2012. Khi đó, anh đã được công nhận với một bàn thắng vào lưới của Napoli. Ngay sau đó, anh nhận thấy được tay mình đã chạm vào bóng trước khi có được bàn thắng, Klose đã thừa nhận và quyết định hủy bàn thắng. Trọng tài đã phê duyệt quyết định của anh và từ chối bàn thắng.
Cầu thủ Paolo Di Canio
Tình huống xảy ra khi Paolo Di Canio đang thi đấu tại câu lạc bộ West Ham. Nhận thấy thủ môn của đối phương bị đau và đang nằm sân cần sự giúp đỡ.
Trước một cơ hội ghi bàn dễ dàng, Canio đã quyết định từ chối cơ hội đó và dừng lại ôm bóng. Yêu cầu đội ngũ y tế sơ cứu cho cầu thủ đối phương. Sau tình huống đó, FIFA đã dành tặng giải thưởng fair play danh giá và hoàn toàn xứng đáng cho Canio.
Cầu thủ Robbie Fowler
Trong một trận đấu năm 1997, khi Robbie vẫn còn khoác áo Liverpool. Anh được trao tặng một quả phạt đền trước đối thủ Arsenal. Tuy nhiên, Robbie đã quyết định cố tình sút hỏng quả phạt đền đó.
Vì anh cho rằng cầu thủ của đội bạn không hề phạm lỗi với mình. Từ pha bóng đó, Robbie Fowler đã được liên đoàn bóng đá UEFA trao giải cầu thủ chơi fair play.
Tình huống trong trận bóng của Nhật Bản và Senegal
Tại vòng bảng của giải vô địch bóng đá thế giới năm 2018 đã xảy ra một trường hợp rất đặc biệt. Nhật Bản và Senegal có điểm số bằng nhau, tất cả từ hiệu số bàn thắng, thua đều ngang nhau… Vì vậy nên đội có thể được đi tiếp sẽ được tính bằng chỉ số fair play.
Senegal có 6 thẻ vàng tính từ 2 thẻ của trận ra quân, 3 thẻ của trận gặp Nhật Bản và 1 thẻ trong trận gặp Colombia. Trong khi đó thì Nhật Bản chỉ phải nhận 4 thẻ vàng tất cả.
Từ những thống kê đó mà Nhật Bản đã nhận được vé vào vòng trong và cũng được coi là đội có lối đá văn minh và đẹp mắt hơn.
Trước khi luật fair play được ra đời, đối với những trường hợp như Nhật Bản và Senegal, World Cup đã từng sử dụng những phương thức độc đáo mang tính may rủi như: bốc thăm, che mắt cậu bé để chọn đội chiến thắng, một trận play-off hoặc cũng có thể là tính bàn thắng trung bình trong mỗi trận.
Lời kết
Mong rằng những chia sẻ từ bài viết trên có thể giúp các bạn hiểu được về fair play là gì trong bóng đá. Không chỉ đối với môn thể thao bóng đá mà còn với tất cả các môn thể thao khác, fair play đều được xem như giá trị cốt lõi để làm nên thành công của một giải đấu chuyên nghiệp. Nếu muốn trở thành một vận động viên thể thao, hãy mang một tinh thần thể thao cao đẹp đến với bộ môn mà mình theo đuổi bạn nhé.
